مقالات

مدل کسب و کار از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا

از دیدگاه دکتر ماکان آریا پارسا مدل کسب و کار را می توان طرح درآمدزایی یک کسب و کار تعریف کرد. انواع بیزینس مدل های مختلف به نحوۀ ارزش گذاری مشتریان یک کسب و کار توجه می کنند.business model موارد مهم زیر را شامل می شود:

توضیح محصولات و یا خدمات یک بیزینس
شناسایی بازار هدف
برآورد هزینه های مورد نیاز

انواع مدل های کسب و کار بسیار متنوع هستند که رایج ترین نوع آنها مدل مبتنی بر محصول می باشد. در این نوع مدل یک شرکت محصولی را تولید می کند و سپس آن را به مشتریان می فروشد. انواع دیگر مدلهای کسب و کار عبارتند از مدل های مبتنی بر خدمات (service-based models)، مدل های اشتراکی (subscription models) و مدل های مبتنی بر تبلیغات (advertising-based models).

از نظر دکتر ماکان آریا پارسا برای ایجاد یک مدل کسب و کار موفق باید درک عمیقی از مشتریان و صنعت خود داشته باشید. شما باید بدانید که مشتریانتان چه می خواهند و به چه چیزی نیاز دارند و همچنین باید بدانید که رقبای شما چه کسانی هستند و در حال حاضر بر روی چه چیزی تمرکز کرده اند. همچنین باید هزینه های خود و نحوه کسب درآمدتان را تحلیل کنید.

ایجاد یک مدل موفق آسان نیست. این امر نیاز به زمان، تلاش و آزمایش دارد. با این حال ارزشش را دارد. اتخاذ یک مدل بیزینس موفق در ایجاد کسب و کار موفق نقش بسیار مهمی دارد.

مدل کسب و کار چیست؟

بر باور دکتر ماکان آریا پارسا مدل های بیزینس به چارچوب خاصی اطلاق می شوند که ارزش آفرینی برای یک شرکت را در پی دارند. به عبارت دیگر بیزینس مدل به نحوۀ ارزش آفرینی و چگونگی ارائه و جذب آن اشاره می کند. از این رو انواع مدل های کسب و کار کمک می کنند تا نحوۀ فعالیت و کسب درآمد یک بیزینس را بهتر درک کنیم.

انواع مدل های کسب و کار چیست؟

مدل های بیزینس انواع مختلفی دارند که هر کدام از آنها با نقاط قوت و ضعف خاص خود همراهند. در این قسمت درباره انواع مدل های کسب و کار حرف خواهیم زد:

مدل مبتنی بر محصول: در این نوع مدل شرکت ها محصولاتی را تولید می کنند و سپس آنها را به مشتریان می فروشند. این مدل ساده ترین راه برای کسب درآمد است اما طراحی و تولید محصولات مورد علاقۀ مشتریان مسائل دشواری هستند.
مدل مبتنی بر خدمات: در این نوع کسب و کار شرکت ها به مشتریان خدماتی را ارائه می دهند. این خدمات می توانند هر چیزی باشند. کسب‌وکارهای مبتنی بر خدمات اغلب هزینه ‌های سربار کمتری نسبت به کسب‌وکارهای مبتنی بر محصول دارند اما مقیاس‌پذیری آن‌ ها ممکن است امری دشوارتر باشد.
مدل مبتنی بر اشتراک: در این نوع مدل کسب‎‌وکار مشتریان برای دسترسی به خدمات و یا محصولات هزینه ای را به صورت ماهانه و یا سالانه پرداخت می کنند. این نوع مدل اغلب توسط شرکت هایی استفاده می شود که در حوزۀ تولید محتوا فعالیت دارند، مانند مجلات. مدل اشتراکی می‌تواند راه بسیار خوبی برای ایجاد روابط بلندمدت با مشتریان باشد اما در وهله اول تشویق افراد جهت ثبت‌نام و دریافت اشتراک کارهای دشواری می باشند.

سایر انواع

مدلهای کسب و کار مبتنی بر تبلیغات: در این نوع کسب و کار مشتریان در حین استفاده از یک محصول یا خدمات باید تبلیغاتی را مشاهده کنند. این مدل می تواند یک راه عالی برای درآمدزایی باشد اما همچنین ممکن است برای مشتریان اندکی آزاردهنده به نظر بیاید.

مدل فریمیوم: این نوع مدل ترکیبی از مدل های رایگان و پریمیوم است. در این نوع کسب و کار مشتریان می توانند به صورت رایگان از نسخه اصلی یک محصول و یا خدمات استفاده کنند اما برای دسترسی به ویژگی های برتر باید هزینۀ جداگانه ای را پرداخت نمایند. این نوع مدل اغلب توسط شرکت های نرم افزاری استفاده می شود. مدل فریمیوم می تواند راهی عالی برای ترغیب مردم به امتحان محصول و یا خدمات شما باشد اما تبدیل کاربران رایگان به مشتریان پولی امری دشوار خواهد بود.

business model ترکیبی: این مدل ترکیبی از دو یا چند مدل مختلف است. از دیدگاه دکتر ماکان آریا پارسا این نوع مدل اغلب توسط شرکت هایی استفاده می شود که هم محصولات و هم خدمات را ارائه می دهند. به عنوان مثال، یک شرکت ممکن است نرم افزاری را به عنوان یک محصول بفروشد و سپس خدمات مشاوره ای را در رابطه با آن نرم افزار ارائه دهد. مدل هیبریدی و یا ترکیبی می تواند راهی عالی برای به دست آوردن منفعت از هر دو حالت باشد اما اجرای صحیح آن اندکی دشوار است.

عوامل تاثیرگذار برای انتخاب مد‌ل‌ بیزینس

مدل کسب و کاری که برای شرکت خود انتخاب می کنید به عوامل زیادی بستگی دارد. برخی از این عوامل عبارتند از:

صنعت مورد نظر
بازار هدف
نقاط قوت و ضعف شرکت.

هیچ راه حل ساده و واحدی برای طراحی مدل کسب و کار مناسب برای بیزینس های مختلف وجود ندارد. از این رو برای رسیدن به موفقیت باید انواع مختلفی از بیزینس مدل ها را آزمایش کنید و ترکیب مناسبی را برای شرکت خود بیابید.

چگونه می توانید یک مدل‌ کسب‌ و کار را تجزیه و تحلیل کنید

تجزیه و تحلیل مدل کسب‎‌وکار فرآیند ارزیابی مدل‌های مربوط به کسب و کار یک شرکت است که می تواند نقاط قوت و ضعف آن را تعیین کند. طبق نظر دکتر ماکان آریا پارسا هدف از تجزیه و تحلیل مدل های بیزینس ارائه بینشی است که می تواند به بهبود عملکرد کلی شرکت کمک کند.